تصور کنید که بعد از یک روز طولانی، ماشین خود را پارک کرده و موتور را خاموش میکنید. اما به جای سکوت، صدای فن خودرو همچنان به گوش میرسد! کار کردن فن خنککننده چند دقیقه پس از خاموش کردن ماشین مشکلی ندارد، اما یکسره شدن فن خودرو نشانهای از وجود یک مشکل در سیستم خنککننده خودرو است که اگر به موقع بررسی نشود، شاید به آسیبهای جدیتر منجر شود. در این مقاله از بلاگ علی پارت به بررسی علل مختلف یکسره شدن فن خودرو و راهحلهای موثر برای رفع این مشکل خواهیم پرداخت. اگر میخواهید درباره این موضوع مهم اطلاعات بیشتری به دست آورید، حتما با ادامه مطلب همراه باشید.
یکسره شدن فن خودرو چیست؟
یکسره شدن فن خودرو به وضعیتی گفته میشود که در آن فن خنککننده موتور به صورت مداوم و بدون توقف کار میکند. به عبارت دیگر، حتی زمانی که نیازی به خنک کردن موتور نیست نیز فن خودرو به فعالیت خود ادامه میدهد! در حالت عادی، فن خودرو باید فقط زمانی روشن شود که دمای موتور به یک سطح مشخص (حدود 93 درجه سانتیگراد) برسد و پس از خنک شدن موتور خاموش شود. اگر فن به صورت پیوسته کار کند، یعنی یک مشکل جدی در سیستم خنککننده خودرو وجود دارد که باید علت آن را پیدا کنید. (مقاله مرتبط: انواع فن خودرو)
فن خودرو چه زمانی روشن می شود؟
فن رادیاتور خودرو با کمک مایع خنککننده باعث خنک شدن موتور میشوند. با اینکه این قطعه کوچک است، اما نقش بسیار مهمی در عملکرد موتور بازی میکند. فن خودرو در دو حالت روشن میشود:
- ترموستات: ترموستات بین موتور و رادیاتور قرار دارد و دمای موتور را کنترل میکند. وقتی دمای مایع خنککننده به یک حد مشخص میرسد، فن خودرو فعال میشود.
- سیستم الکتریکی: وقتی دمای مایع خنککننده شروع به افزایش میکند، کلید رله الکتریکی فعال شده و باعث روشن شدن فن خودرو میشود.
به طور کلی، زمانی که دمای مایع خنک کننده به حدود 200-230 درجه فارنهایت (93-110 درجه سانتیگراد) برسد، فن خودرو روشن میشود.
به نقل از carfromjapan: دمای موتور باعث روشن شدن فن رادیاتور میشود. فن زمانی خاموش میشود که دمای موتور زیر 200 درجه فارنهایت (93 درجه سانتیگراد) برسد.
علت یکسره شدن فن خودرو
عوامل مختلفی باعث یکسره شدن فن خودرو میشوند. برخی از این دلایل سادهتر هستند و بعضی دیگر راننده را متحمل هزینههای سنگینتری میکنند! اگر نگران این هستید که چرا فن رادیاتور ماشینتان به طور مداوم روشن است، دلایل اصلی یکسره شدن فن خودرو را میتوانید در زیر ببینید:
۱- سنسور دما معیوب است
سنسور دما نقش کلیدی در تعیین زمان روشن و خاموش شدن فن دارد. این سنسور معمولا به صورت ترمیستور عمل میکند. یعنی با تغییر دما مقاومتش تغییر میکند. زمانی که دمای مایع خنککننده تغییر کند، مقاومت سنسور نیز تغییر یافته و سیگنالی به واحد ECU (واحد کنترل موتور) ارسال میشود. ECU بر اساس این سیگنال تصمیم میگیرد که فن خودرو را روشن یا خاموش کند. اگر سنسور دما دچار خرابی یا نقص شود، سیگنال نادرستی به ECU ارسال میکند.
به عبارت دیگر، سنسور معیوب اطلاعات نادرستی درباره دمای مایع خنککننده به ECU ارسال کند. اگر سنسور دمای مایع را بالاتر از حد واقعی گزارش دهد، ECU تصور میکند که موتور بیش از حد داغ است و به همین دلیل فن خودرو را به طور مداوم روشن نگه میدارد.
۲- رله فن گیر کرده است
یکی از دلایل مهمی که میتواند باعث یکسره شدن فن خودرو شود، گیر کردن رله فن است. رله فن نقش اصلی را در کنترل عملکرد فن خودرو به عهده دارد. اگر این قطعه دچار مشکل شود، فن رادیاتور بدون توجه به دمای موتور روشن میماند، حتی زمانی که دما به حد مطلوب رسیده و باید خاموش شود. با استفاده از یک ولت متر میتوانید ولتاژ رله را اندازه گیری کرده و وضعیت آن را بررسی کنید. در حالت عادی، ولتاژ باید 12 ولت باشد.
اگر ولتاژ متفاوتی مشاهده شود، این نشاندهنده آسیبدیدگی رله است و باید آن را تعویض کنید. این مشکل باعث میشود که فن یکسره روشن بماند و در نتیجه، مصرف انرژی بالا برود و موتور به درستی خنک نشود. (مقاله مرتبط: علت بالا رفتن آمپر خودرو)
۳- سوئیچ فن خراب است
سوئیچ فن یکی از قطعات کلیدی در سیستم خنککننده خودرو است. این قطعه با ترموستات در ارتباط است و وظیفه اصلی آن ارسال سیگنال به ECU برای فعال کردن فن خنک کننده است. به عبارت دیگر، وقتی دما به حد مشخصی میرسد، سوئیچ فن سیگنالی به ECU ارسال میکند و فن خنککننده را فعال میکند. اگر سوئیچ فن دچار خرابی شود، این سیگنال به طور مداوم به ECU ارسال میشود. یعنی حتی زمانی که دمای موتور به اندازه کافی پایین آمده است، این سیگنال فرستاده میشود. به همین دلیل، علت یکسره شدن فن خودرو میتواند به خرابی سوئیچ مربوط باشد.
۴- کلاچ فن مشکل دارد
کلاچ فن مسئول اتصال فن رادیاتور به سیستم موتور و هماهنگی عملکرد آن است. اگر کلاچ فن دچار مشکل شود، فن نمیتواند به درستی کار کند. با گذشت زمان و استفاده طولانی، فنرهای داخل کلاچ فرسوده و زنگزده میشوند. این زنگزدگی و فرسودگی باعث گیر کردن کلاچ میشود که نتیجه آن یکسره شدن فن خودرو است. این حالت میتواند آسیبهای جدی به موتور بزند و حتی آن را از کار بیاندازد. اگر این مشکل را دارید و میخواهید کلاچ فن جدیدی خریداری کنید، حتما از اصل بودن آن مطمئن شوید. (مقاله مرتبط: تشخیص لوازم یدکی اصل از تقلبی)
۵- ECU خودرو مشکل دارد
واحد ECU وظیفه پردازش اطلاعات و کنترل فعالیتهای موتور خودرو را بر عهده دارد. زمانی که این بخش دچار مشکل شود، عملکرد کلی خودرو مختل میشود. یکی از وظایف ECU این است که دمای سیستم خنککننده را کنترل کرده و در صورت نیاز، فن رادیاتور را روشن یا خاموش کند. اگر ECU خراب شود، ممکن است نتواند به درستی به فن دستور خاموش شدن بدهد. در نتیجه، خرابی آن باعث یکسره شدن فن خودرو میشود!
۶- سیم کشیهای الکتریکی آسیب دیدهاند
آسیب دیدن سیمهای الکتریکی باعث یکسره شدن فن خودرو میشوند. این سیمها وظیفه دارند که سیگنالهای مربوط به روشن و خاموش شدن فن را به ECU و دیگر قطعات مرتبط منتقل کنند. اگر سیمهای متصل به سنسور دما یا رله فن دچار خرابی، قطعی یا اتصال کوتاه شوند، سیگنالهای نادرستی به ECU ارسال میشود. به عنوان مثال، اگر سیم منفی آسیب ببیند یا قطع شود، مدار به درستی بسته نمیشود و ممکن است ECU یا رله فن به اشتباه تصور کنند که موتور هنوز داغ است. این باعث میشود که فن به طور مداوم روشن بماند که موتور را خنک کند.
۷- سطح مایع خنککننده پایین است
پایین بودن سطح مایع خنککننده میتواند باعث یکسره شدن فن خودرو شود. زیرا مایع خنک کننده مسئول جذب و انتقال گرما از موتور به رادیاتور است. وقتی سطح مایع خنککننده پایین باشد، مقدار کافی مایع برای جذب گرمای موتور وجود ندارد. در نتیجه، دمای موتور به سرعت بالا میرود. واحد ECU خودرو در واکنش به این افزایش دما، فن رادیاتور را به طور مداوم روشن نگه میدارد که موتور را خنک کند و از داغ شدن بیش از حد آن جلوگیری کند.
یکسره شدن فن خودرو ممکن است به دلیل یکی از موارد بالا یا چندین مورد همزمان اتفاق بیفتد. در هر صورت، اگر خودتان نمیتوانید علت یکسره شدن فن خودرو را پیدا کنید، حتما از یک تعمیرکار مطمئن برای این کار کمک بگیرید.
رفع مشکل یکسره شدن فن خودرو
اولین اقدام برای رفع یکسره شدن فن خودرو، شناسایی علت اصلی آن است. زمانی که بتوانید علت روشن ماندن مداوم فن خودرو را پیدا کنید، سریعتر این مشکل را حل میکنید. در اینجا راهحلهای کلی برای رفع این مشکل را میبینید:
- بررسی و تمیز کردن فن رادیاتور: اگر رادیاتور کثیف باشد، فرآیند خنکسازی مختل شده و فن خودرو یکسره کار میکند. یک پاک کننده قوی چربی بردارید و تمام آلودگیها را از بدنه و تیغههای فن پاک کنید.
- بررسی سیمکشی فن: بعد از تمیز کردن فن، سیمهای برق فن را بررسی کنید. سیمهای مثبت و منفی را جدا کنید و به دنبال آسیب، زنگزدگی یا اتصالات ضعیف بگردید. اگر مشکلی پیدا کردید، سیمها را تعمیر یا تعویض کنید.
- بررسی مایع خنککننده خودرو: یکی از آسانترین روشها برای اطمینان از عملکرد صحیح فن، بررسی مایع خنککننده است. کاپوت را باز کنید و سطح مایع خنککننده را بررسی کنید.
- بررسی ECU: اگر همه چیز به نظر خوب میآید ولی هنوز فن به درستی عمل نمیکند، شاید مشکل از واحد ECU باشد. ECU را باز کنید و برد داخلی آن را بررسی کنید.
برای جلوگیری از بروز مشکل یکسره شدن فن رادیاتور، باید بهطور منظم و دقیق سیستم خنککننده خودرو را بررسی کنید. همچنین، راه حلهای گفته شده میتوانند از بروز مشکلات مربوط به یکسره شدن فن رادیاتور جلوگیری کرده و خیال شما را از عملکرد سیستم خنک کننده خودرو راحت کنند.
جمعبندی
یکسره شدن فن خودرو یکی از مشکلاتی که ممکن است برای هر ماشینی پیش بیاید و خبر از وجود یک مشکل جدی در سیستم خنککننده میدهد. این مشکل میتواند ناشی از خرابی سنسور دما، رله فن، سیمکشی معیوب، سطح پایین مایع خنککننده، یا اختلال در واحد کنترل الکترونیکی (ECU) باشد. برای پیشگیری از این مشکل، بررسی و نگهداری منظم قطعات مرتبط با سیستم خنککننده ضروری است. با انجام این اقدامات ساده، میتوان از عملکرد صحیح فن رادیاتور اطمینان حاصل کرد و عمر موتور خودرو را افزایش داد.
ما در عمده فروشی لوازم یدکی خودرو علی پارت ایرانیان، منتظر همکاری با تمام مراکز خرد و بزرگ لوازم یدکی در اهواز و سراسر ایران هستیم. اگر سفارش عمدهای در حوزه پخش عمده لوازم یدکی در اهواز یا خرید عمده لوازم یدکی اهواز دارید، با تضمین بهترین کیفیت و قیمت مناسب به ما اعتماد کنید.
سوالات متداول
- علت زیاد روشن شدن فن ماشین چیست؟
زیاد روشن شدن فن ماشین ممکن است به دلیل داغ شدن بیش از حد موتور که ناشی از خرابی سنسور دما، کمبود مایع خنککننده یا گرفتگی رادیاتور باشد، اتفاق بیفتد. - علت دیر خاموش شدن فن پراید چیست؟
دیر خاموش شدن فن پراید معمولا به دلیل خرابی رله فن، مشکلات در سیمکشی یا خطای سنسور دما است که باعث میشود فن پس از خنک شدن موتور همچنان به کار خود ادامه دهد. - علت یک سره شدن فن پراید چیست؟
یکسره شدن فن پراید میتواند ناشی از خرابی سنسور دمای موتور، رله فن معیوب یا اتصال کوتاه در سیمکشی سیستم خنککننده باشد.
نظرتان را بگذارید
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *